Panik atak, bir tehlikeye karşı olması gerekenden daha fazla korku ve kaygı reaksiyonlarının oluşması durumudur. Meydana geldiğinde kalp krizi hissiyatı verir.
Panik atak krizi sırasında heyecan ve korkuya bağlı olarak adrenalin salgılanması artar. Ölüm korkusu, terleme, kalp çarpıntısı gibi bazı fiziksel semptomlar panik atağın belirtileri olarak ilk akla gelenlerdir.
Aniden ve beklenmeyen anda meydana geliyor oluşu panik atak hastalığı yaşayanlar için endişelenme düzeyinin daha da artmasına yol açar.
Panik atağın birden fazla yaşanması ve bunun yanında az önce saydığımız belirtiler sonucunda endişe halinin artması, otobüse binememe, evde yalnız kalamama gibi durumların ortaya çıkması panik bozukluğa sebebiyet verir.
Panik bozukluğu olan bir kişi, zaman içinde panik bozukluk geçirme korkusu ile yaşamını sürdürür.
Panik atağın tedavisi mümkündür. Tedavi edilmemesi halinde ise doğrudan insan yaşamında olumsuz ve kalıcı etkiler bırakabilir.
Yazı İçeriği
Panik Atağın Belirtileri Nelerdir?
- Nefes darlığı
- Kalp çarpıntısı
- Şiddetli korku duygusu
- Boğulma hissi
- Baş dönmesi
- Bayılmışlık hissi
- Terleme
- Titreme
- Mide bulantısı
- Delirme korkusu
- Ölme korkusu
- Vücudun bazı bölgelerinde uyuşma
Panik bozukluk nasıl başlar sorusuna yukarıda saydığımız belirtiler doğrultusunda cevap bulabilmekteyiz. Bu maddelerden sadece birini ya da ikisini yaşıyor olmak elbette ki panik atak yaşadığınız anlamına gelmez. Bunun teşhisini muhakkak bir uzmanına bırakmak gerekir.
Panik atak krizi herhangi bir yerde; alışveriş yaparken, sokakta yürürken, araba kullanırken veya evde tv seyrederken ortaya çıkabilir. Aniden ortaya çıkar ve panik atak süresi 5-20 dakika arasında değişmektedir. 10 dakika içinde de en şiddetli halini alır. Ataklar nadiren bir saatten fazla sürer.
Panik Atak Neden Olur?
Panik atağın nedenleri tam olarak anlaşılamasa da yapılan araştırmalar biyolojik ve çevresel faktörlerin bir bu rahatsızlığın ortaya çıkmasına sebep olduğunu göstermektedir.
- Ailesel faktör; aile üyelerinden birinde panik bozukluk rahatsızlığı olan insanlarda panik atağın riski daha fazladır. Bu tıpkı, aileden birinin kanser hastalığına sahip olmasına benzer.
- Beyinsel fonksiyonlar; herhangi bir tehlike anında beynimizin bu tehlikelere karşı tepkisini kontrol eden bölgeler harekete geçer. Yaşanan olay karşısında kaygı ve korku düzeyini artırır. Böylece panik atağın belirtilerinin ortaya çıkmasına olanak sağlar.
- Uyarıcı madde bağımlılığı; uyuşturucu ve yüksek alkol tüketimi panik atağa neden olabilir.
- Stres; stresli olaylar veya sevilen bir kişinin ölümü gibi bazı kritik geçişler panik ataklarını tetikleyebilir. Bu gibi durumların tekrarı da panik bozukluğa dönüşebilir.
- Ortam değişikliği; kalabalık, sıcak veya havasız bir ortam içerisinde bulunmak nöbet geçirmeyi kolaylaştırır.
- Bazı hastalıklar; anemi, migren, MS, epilepsi, astım, B-12 eksikliği gibi rahatsızlıklar panik ataklara yol açabilmektedir.
Panik Atak Kimlerde Görülür?
Bu rahatsızlık en sık kadınlarda görülmektedir. Erkeklere oranla kadınlarda 2-3 kat daha fazla yaşanmaktadır. Genellikle mükemmeliyetçi, hırslı, titiz kadınlar atağın oluşmasında daha fazla risk taşırlar.
Baskı altında yaşayan, kendi halinde, başkalarıyla bir paylaşımı olmayan insanlarda sık olarak görülür.
Çocuklarda panik atak, ilk olarak 15-19 yaş aralığında görülmektedir. Sonucunda ise çocuklarda, derslerde başarısızlığa, okula gitmek istememelerine ve ebeveynlerinden ayrı yaşamak istemelerine neden olur. Ayrıca madde bağımlılığı, depresyon veya intihar gibi bazı düşüncelere yol açar.
Panik Atak Nasıl Tedavi Edilir?
Panik atağı yenmek için öncelikle, atak sayısını azaltmak ve semptomların şiddetini azaltmak gereklidir. İlaç tedavisi, psikoterapi (konuşma tedavisi) ve TMS (Transkraniyal Manyetik Stimülasyon) tedavisi, önemli tedavi seçenekleridir.
- İlaç tedavisi; genel olarak uzun süren bir tedavi türüdür. Tedavi sırasında antidepresan ve anksiyolitik ilaçlar tercih edilir. Panik atak ilaç tedavisi ile etkisini ilk 15 gün içerisinde göstermeye başlamış olur. Kısa sayılabilecek bu sürede rahatsızlığı bulunan insanlar iyileştiklerini varsayarak ilaçları bırakma eğilimi gösterebilmektedirler. Ancak kendi başlarına bu kararı almamaları gerekmektedir.
- Psikoterapi tedavisi; hastalara uygulanan psikoterapi, bir hayli faydalı olmaktadır. Rahatsızlığa etki eden faktörlerin telkin yoluyla yok etme amacına dayanır. Psikoerapi seansları 6-12 seans kadar sürebilmektedir.
- TMS tedavisi; bu rahatsızlık beyinde bazı bölgelerin aksamasından kaynaklı olarak ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Bu tedavi ise; beynin aksayan bölgelerine manyetik akım göndererek rahatsızlığın düzelmesine yardımcı olur. Herhangi bir yan etkisinin olmamasının yanında, yaş farkı olmaksızın herkese uygulanabilmektedir. TMS seansları haftada en az iki seans olmak şartıyla toplamda en az 10 seans uygulanması önerilmektedir. Yine hastalığın durumuna göre seans sayısı artabilmektedir.
Panik Atağın Tedavisi Sağlanmazsa Ne Olur?
Panik atak tedavi edilmemesi halinde nöbetler çok sık yaşanabilir. Bu nedenle mutlaka tedavi edilmesi gerekir.
Panik atak rahatsızlığına sahip insanlar tedavi olmamaları halinde oluşan stresi ve gerginliği yok etmek için kendilerini iyi hissettirebilecek bir takım zararlı alışkanlıklara başvururlar. Bu durum onlarda bağımlılığa yol açar.
Panik atağı ilerlemesi durumunda kişide kaygı hali kalıcı olur. Bu sürekli endişelenme hali hayatını yaşanmaz hale getirebilir. Hayatını büyük oranda olumsuz etkiler. Maddi ve manevi kayıpları artar ve bunun kaçınılmaz sonucu olarak yanında olan insan sayısının ciddi oranda düşmesine sebebiyet verir.
Başka psikolojik sorunların yanında şiddetli nöbetlerin artması intihara kadar götürebilir.
Panik Atak Önlenebilir Mi?
Panik atağın yoğunluğunu veya sıklığını azaltabilecek bazı etmenler vardır:
- Günlük faaliyetlerinizi kısıtlamayın.
- Her gün solunum egzersizleri yapın. Atakları önlemeye ve atak sırasında rahatlatmaya yardımcı olur.
- Düzenli egzersiz, özellikle aerobik egzersiz yapın. Stres seviyesini yönetmenize, gerginliğinizi azaltmanıza, ruh halinizi iyileştirmeye ve güveninizi arttırmanıza yardımcı olur.
- Düzenli yemekler yiyin. Bu kan şekeri seviyenizi dengelemenizi sağlar.
- Alkol, sigara ve kafein kullanımından kaçının. Bunlar panik ataklarını daha da ağırlaştırabilir veya sıklaştırabilir.
Panik atağa iyi gelen yiyecekler arasında olan, tahıl, yumurta, balık, taze yeşil sebzeler, havuç, kereviz ve ıspanak gibi besinlerin tüketilmesi alacağınız önlemlere artı katkı sağlamaktadır. Yine B ve C vitamini ile Omega-3 takviyesi de bu rahatsızlığa iyi gelmektedir.
Panik Atak Nöbeti Geçiren Birine Nasıl Davranılır?
- Sakin olun. Zaten korku hali yaşayan birine karşı korkuyla yaklaşmaktan daha kötü bir şey yoktur. Önce kendinizi, sonra karşınızdakini sakinleştirmeye çalışın.
- Sabırlı olun ve kabul edin. Karşınızdakinin o an yaptıklarını bilinçli yapmadığını biliyorsunuz. Onun isteklerini kabul edin ve süreç sonuna kadar sabredin.
- Kendi kendinize karşınızdakinin ihtiyaçlarını varsayım yapmadan, direkt kendisinden öğrenin, onlara sorun.
- Olumsuz düşünmeyin. Yaşananların sizin için bir tecrübe olduğunu, o anın olumsuzluğundan çok, başarıyla atlatılacağını düşünün.
- Bu rahatsızlık bir seçim değil. Atak sırasında suçlayıcı olmaktan kaçının, sıkıntılı bir hal takınmayın ve karşınızdakine de yansıtmayın.
- Telkin edici sözler söyleyin. Kendisini rahat ve güvende hissedebilecek cümleler kurun. Yaşadığı bu sürecin geçici olduğunu belirtin.
- Gereksiz sorulardan kaçının. Dikkatini farklı yöne çekmek amacıyla bile olsa saçma sorular sormak karşınızdakini daha fazla paniğe sokabilir.
Yalnız kalmak, nöbet geçiren kişiler için en büyük korkudur. Atak sırasında yanında biri olduğunda kendilerini güvende hissederler. Çaresiz kaldıkları o anda birilerinin varlığı atağın daha kısa sürede atlatılmasına olanak sağlar.
Sizler de bu bu rahatsızlığı yaşamış ya da tanık olmuş iseniz lütfen aşağıda bulunan yorum kısmından yaşadığınız süreci, uyguladınız yöntemleri, nasıl hareket ettiğinizi bizlerle paylaşın. Unutmayın ki her paylaşım, bu rahatsızlığı yaşayan bireyler için umut kaynağı olacaktır.
